کَبَدی یا زو یک بازی و ورزش است که در ایران و هند وپاکستان رواج دارد. سال ۱۳۸۱ برای نخستین بار مسابقات قهرمانی این بازی برای مردان در سطح آسیا برگزار شد.

ورزش

مهاجمان دوتیم در حالی که به طور مرتب کلمه «کبدی کبدی» را تکرار می کنند با انجام حرکات حمله و دفاع و جابه جایی سعی می کنند با لمس یا گرفتن یار تیم مقابل بتوانند به بالاترین امتیاز دست یابند. تعویض در این بازی محدودیت ندارد. در صورت تساوی دو تیم در وقت قانونی، پنج حمله از سوی دو تیم انجام می شود و اگر باز هم مساوی شدند، حمله یک به یک پیگیری می شود.

در طول بازی باید کلمه کبدی با صدای بلند و واضح از سوی بازیکن مهاجم تکرار شود. بطوری که قطع کردن کلمه (کبدی کبدی) یا نفس گیری در بازی به معنی قطع کردن محسوب می شود و مهاجم باید تا زمان برگشت به زمین خود آن را بگوید. نحوه کسب امتیاز هم بدین صورت است که اگر مهاجم با حریف یا حریف با مهاجم تماس پیدا کند و مهاجم به زمین خود برگردد، امتیاز کسب می شود. ولی اگر حریفان مهاجم رانگه دارند و در زمین خود متوقف کنند و اجازه رسیدن مهاجم به زمین خودش را ندهند مهاجم یک امتیاز از دست می دهد.

بازی کبدی دارای خطوطی در زمین و قوانینی خاص است که در طول بازی باید رعایت شود. تیم ها به نوبت " مهاجم" را در طول خط مانع نیمه زمین ارسال نموده و تیمی که بیشترین امتیاز را در پایان بازی بدست آورده باشد برنده اعلام میشود. لازمه این ورزش واکنش سریع، ظرفیت ایده‌آل مربوط به جهاز تنقسی، هماهنگی عضلات و قابلیت بازتابی بازیکنان می باشد.^[۱]

ورزش کبدی اصالتاً یک رشته هندی الاصل می‌باشد ودر بازیهای المپیک سال ۱۹۳۶ به عنوان یک رشته نمایشی در المپیک برلین به نمایش درآمد. همچنین رشته کبدی در بازیهای آسیایی چین ۱۹۹۰ گنجانده شد واز همان زمان به عنوان یکی از رشته‌های رسمی بازیهای آسیایی در برنامه بازی‌ها وجود داشته‌است.

ایران

این بازی در گیلان شیرین دودو و در خراسان، گلستان و مازندران و گلپایگان زو و در خوزستان بازی اش تی تی ودر سیستان کبدی نامیده می‌شود.

تشکیلات این رشته ورزشی از سال ۱۳۷۵ با عنوان انجمن کبدی (فدراسیون ورزشهای همگانی) شروع به فعالیت نمود و برای اولین بار در سال ۱۳۸۱ در مسابقات قهرمانی آسیا-مردان-شرکت و به مقام سوم این دوره از مسابقات نائل آمدودرسال ۸۲ موفق به کسب مقام اول آسیا در رده جوانان وبزرگسالان ودرسال ۸۳ با کسب نایب قهرمانی جهان مدالهای پرارزشی رابه ارمغان آوردوباتوجه به ضرورت وصلاحدید مسئولان محترم سازمان تربیت بدنی در تاریخ ۸/۴/۸۴ باتشکیل مجمع عمومی تحت عنوان فدراسیون کبدی جمهوری اسلامی ایران عملاً شروع به فعالیت نمود.

در سال ۱۳۸۹ تیم ملی ایران در بازیهای المپیک آسیایی نیز مقام دوم آسیا را کسب نمود.

ورزش کبدی در آسیا

کبدی از مسابقات آسیایی سال ۱۹۸۲ به صورت نمایشی وپس از آن جزء مسابقات رسمی بازیهای آسیایی قرار گرفت.

ورزش کبدی همچنین درهند و پاکستان نیز طرفداران زیادی دارد.

قوانین و مقررات ورزش کبدی

1. هر تیم شامل ۱۲ بازیکن (۷نفربازیکن اصلی و ۵ نفربازیکن ذخیره) می‌باشد.

کبدی سالنی ۷ بازیکن (۵ بازیکن اصلی و ۲ ذخیره) کبدی ساحلی ۶ نفره (۴ بازیکن اصلی و ۲ ذخیره)

1. تعویض دربازی درمواقع تایم اوت پزشکی (وقت استراحت) مجاز می‌باشد و محدودیت تعویض وجود ندارد و در زمانی می توان تعویض را انجام داد تایم اوت تیمتان باشد
2. وقت بازی ۲ وقت ۲۰ دقیقه می‌باشد ودرصورت تساوی دوتیم درپایان وقت قانونی پنج حمله از سوی دو تیم واگر باز هم مساوی شدند حمله یک به یک پیگیری می‌شود. تا تیم برنده مشخص گردد.
3. وقت استراحت بین دو نیمه، ۵ دقیقه می‌باشد.

بازی زو

بازی زو همان ورزش کبدی است که از زمان‌های قدیم در ایران وجود داشته ولی بیشتر به صورت بازی کودکان بود تا ورزش رسمی روش بازی به این صورت است که افراد به ۲ گروه تقسیم می‌شوند. به ترتیب در هر ۲ گروه انتخاب شده و با گفتن کلمه زوووووووو می‌روند و یکی از افراد گروه مقابل را می‌گیرد.

ابتدا افراد به دو گروه هفت نفره تقسیم می‌شوند و یک گروه گرگ و دیگری بره می‌شود. آن گاه یکی از گرگ‌ها می‌گوید زووو و به یکی از بره‌ها دست می‌زند اگر بره‌ها گرگ را تا زمانی که صدای زویش بند بیاید بتوانند نگه دارند آن گرگ یکی از بره‌ها می‌شود.