مقدمه:

مقاله حاضرگزارش مشترک وزیر آموزش و پرورش و وزیر بهداشت ایالات متحده در مورد وضعیت آمادگى جسمانى دانش آموزان آن کشور است . از آنجا که روند زندگى جامعه ایرانى هم از الگوهاى مشابهى (همچون سرگرمى هاى کم تحرک و الکترونیکى و غیره ) پیروى مى کند و حتى محدودیت هاى بیشترى براى فعالیت بدنى نوجوانان وجود دارد آگاهى از محتواى این مقاله ممکن است براى مدیران و مسئولان و معلمان تربیت بدنى مفید واقع شود.

فوائد فعالیت بدنى:

گزارش مقام ارشد پزشکى آمریکا در سال 1996 تحت عنوان فعالیت بدنى و سلامت فواید بسیارى را در زمینه سلامت براى شرکت منظم در فعالیت هاى بدنى برشمرد . از جمله کاهش خطر مرگ زودرس در اثر بیماریهاى قلبى، دیابت ، فشار خون بالا و سرطان قولون .

اگر کمبود فعالیت بدنى با رریم غذایى نامناسب توام شود تاثیر آن بر سلامت ویرانگر خواهد بود و بطور متوسط سالانه به 300000مورد مرگ خواهد انجامید. گزارش مقام ارشد پزشکى روشن نمود که فوائد فعالیت بدنى محدود به افراد بزرگسال نیست ، بلکه شرکت منظم در فعالیت هاى بدنى در کودکى و نوجوانى.

 1_ به ساخته شدن و حفظ استخوانها، عضلات و مفاصل سالم کمک مى کند.

2_ در کنترل وزن ، ساختن بافت عضله و کاهش چربى موثر است .

3_ در نوجوانانى که استعداد ابتلا به فشار خون دارند مانع بالا رفتن فشار خون مى شود یا شروع آن را به تاخیر مى اندازد.

3_ احساس اضطراب و دلواسى و تنش را کاهش مى دهد.

4- فعالیت بدنى از طریق تاثیر بر سلامت ذهنى ممکن است ظرفیت دانش آموزان را براى یادگیرى افزایش دهد. اگرچه پژوهش تاکنون رابطه مستقیمى بین فعالیت بدنى و پیشرفت درسى نشان نداده است چنین ارتباطى غیرمنتظرهبه نظر نمى رسد.

پژوهش ها معلوم کرده اند که شرکت در فعالیت بدنى عزت نفس نوجوانان را افزایش مى دهد و از اضطراب و دلواپسى و تنش آنان مى کاهد. فعالیت بدنى از طریق تاثیر بر سلامت ذهنى ممکن است ظرفیت یادگیرى دانش آموزان را افزایش دهد.
در یک پژوهش معلوم شد که صرف زمان بیشتر در کلاس تربیت بدنى هیر تاثیر زیانبارى بر نتایج شرکت دانش آموزان ابتدایى در آزمون هاى استاندارد شده درسى نداشته است . در حقیقت شواهدى وجود دارد که دو سال شرکت در برنامه آمادگى جسمانى مرتبط با سلامت تاثیرات مطلوبى بر دست آوردهاى تحصیلى دانش آموزان داشته است . شرکت در فعالیت بدنى و ورزشها مى تواند سلامت اجتماعى، بدنى و ذهنى نوجوانان را ارتقاءدهد. پژوهش ها نشان داده اند احتمال ابتلاى دانش آموزانى که در مسابقات بین مدارس شرکت مى کنند به سیگار و یا موادمخدر کمتر از دیگر همتایان آنهاست و احتمال باقى ماندن در مدرسه ، رفتار مناسب و موفقیت هاى درسى در مورد آنها بیشتر است . برنامه هاى ورزشى و فعالیت هاى بدنى مى تواند دانش آموزان را با کار تیمى، خود انضباطى ، روحیه ورزشکارى،رهبرى و اجتماعى شدن آشنا سازد. به عبارت دیگر فقدان چنین فعالیت هایى ممکن است نوجوانان را در برابر موادمخدر و خشونت آسیب پذیرتر کند. یکى از فواید عمده فعالیت بدنى این است که به مردم کمک مى کند تا آمادگى جسمانى خود را بهتر کنند. آمادگى جسمانى وضعیتى است که به فرد اجازه مى دهد فعالیت هاى روزانه خود را با انژرى انجام دهد، در مجموعه اى از فعالیت هاى بدنى شرکت جوید و خطر آسیب به سلامتى را در او کاهش دهد. پنج جزء اصلى آمادگی جسمانى لازم براى سلامت مطلوب عبارتند از : استقامت قلب و گردش خون ، قدرت عضلانى، استقامت عضلانى، انعطاف پذیرى و ترکیب بدنى (درصد چربى و عضله ).
کروه دوم از این اجزاءکه آمادگی جسمانى مرتبط با ورزش نامیده شده اند عبارتند از توان ، سرعت ، حابکى، تعادل و زمان عکس العمل . اگرحه اجزاى آمادگی جسمانى مرتبط با ورزش براى حفظ سلامت جسمانى ضرورى نیستند از حیث اجراى حرکات ورزشى و یا انجام کارهاى سنگین از قبیل آنچه در خدمت وظیفه یا در موقعیت هاى اضطرارى پیش مى آید مهم بشمار میایند.

نوجوانان به جه مقداوفعالیت بدنی نیازدارند:

در گزارش مقام ارشد پزشکى چنین نتیجه گیرى شده است که :

1_ کسانیکه معمولا غیرفعال هستند مى توانند سلامت خویش را با پرداختن به فعالیت منظم در حد متوسط بهبود بخشد.

2_ براى دستیابى به سطح بالاتر سلامت لازم نیست فعالیت بدنى از شدت زیادى برخوردار باشد.

3_ با افزودن به مقدار(مدت ، تواتر یا فرکانس ، شدت ) فعالیت بدنى مى توان به فواید بیشترى در زمینه سلامت هست

یافت .

مرور و بررسى دقیق علمى هر مورد مقدار نیاز دانش آموزان ابتدایى و نوجوانان به فعالیت بدنى و اینکه چه نوع  فعالیت براى آنها مناسب است منجر به پذیرفته شدن دو سرى از توصیه هاى مناسب شد. کنفرانس اجتماع بین المللى در مورد

راهنماى فعالیت هاى بدنى براى نوجوانان توصیه هاى زیر را منتشر کرد:

1- نوجوانان باید به صورت روزانه یا بیشتر روزهاى هفته فعالى باشند که این مى تواند در قالب بازیها، ورزشها، کار،جابجایى از مکانى به مکان دیگر، تفریحات سالم یا ورزش برنامه ریزى شده در چهار چوب خانواده ، مدرسه و یا جامعه

صورت گیرد.

2- نوجوانان باید هر هفته در سه جلسه فعالیت یا بیشتر که هر جلسه 20دقیقه یا بیشتر طول بکشد و شدت آن هر چد متوسط یا شدید باشد شرکت جویند. نیازهاى مربوط به رشد کودکان با نوجوان و بزرگسالان متفاوت است . انجمن ملى ورزش و تربیت بدنى (NASPE ) راهنمایى هایى در زمینه فعالیت بدنى دانش آموزان ابتدایى منتشر ساخته که به قرار زیر است :

1_ دانش آموزان ابتدایى باید در همه یا بیشتر روزهاى هفته هر روز به مدت حداقل 30تا 60 دقیقه در فعالیت هاى متنوع مناسب با سن و سطر رشد خود شرکت جویند.

2- شرکت در 60 دقیقه تا چند ساعت فعالیت به صورت روزانه و از نمونه فعالیت هاى مناسب با سن و سطر رشد توصیه مى شود.

3_ بعضى از فعالیت هاى کودک در هر روز باید به دورههاى 10 تا 15 دقیقه اى یا بیشتر تقسیم شود و داراى شدت متوسط تا شدید باشد. این فعالیت باید به صورت متناوب و یک در میان از شدت متوسط و بالا برخوردار باشد و دوره های استراحت بین مراحل در نظر گرفته شود.

 

4- کودکان نباید مدت طولانى بدون وقفه به فعالیت پردازند.

یکى از اهداف پروژه آدم هاى سالم براى سال 2010که یک طرح ملى اس این است که میزان فعالیت هاى بدنى شدید و متوسط در میان نوجوانان افزایش یابد از جمله براى جابجایى از راه رفتن و دوچرخه سوارى استفادمی شود و ضمنا مدتى که نوجوانان صرف تماشاى تلویزیون مى کنند کاهش یابد. علاوه بر این پروژه آدم هاى سالم براى سال 10 20 شرکت در فعالیت هاى بدنى را به عنوأن یکى از 10 شاخص راهبردى ملى در نظر گرفته است . از دو هدفى که در سنجش میزان پیشرفت این شاخص مورد استفاده قرار مى گیرد یکى متوجه نوجوانان است :

تعداد نوجوانانى که سه روز یا بیشتر در هفته هر بار به مدت 20 دقیقه  یا بیشتر در فعالیت بدنى شرکت میکنند افزایش یابد.

پروژه آدم هاى سالم براى سال 10 20اهداف ملى در زمینه آمادگى جسمانی نوجوانان را مشخص نمى کند. دلیل آن تاحدودى این است که هنوز توافق علمى هر زمینه آزمون ها و نورم هاى طبقه بدى وجود ندارد. اما در این زمینه که آزمون هاى آمادگى جسمانی باید بر آمادگى جسمانی مرتبط با سلامت تاکید داشته باشد و اینکه معیارهاى نفسیر

نتایج آزمون ها باید بر پایه ارتباط بین فعالیت بدى و ملامت قرار داشته باثد . نه بر پایه مقایسه با سایر دانش آموزان

(به سوان سال نورم ها)، به همه کودکان و نوجوانان فرصت مى دهد تا موفتیت را تجربه کنند. رابطه بین آمادگىجسمانى و سلامت را تقویت مى کد و این مفهوم را که فردمى تواند آمادگى جسمانى داشته باشد بدون آنکه قهرمان باشد موردتاکید قرار مى دهد.

در راهنماى رژیم غذایى براى امریکاییان که اساس همه فعالیت هاى دولت فدرال را در مورد تغذیه تشکیل مى دهد به همه امریکاییان تاکید شده است که هر روز به فعالیت بدنى بپردازند. و به کودکان و نوجوانان توصیه شده است روزانه حداقل 10 دقیقه فعالیت بدنى با شدت متوسط داشته باشد.

نوجوانان تا چه حد آمادگى جسمانى وفعالیت بدنى دارند:

راه رفتن و دوچرخه سوارى توسط کودکان و نوجوانان 5 تا 15 ساله از 1977 تا 1995 ، 40درصد کاهش یافته است . داده هاى موجود نشان مى دهد که کودکان یکى از فعال ترین اقشار جامعه هستند ولى سطح فعالیت بدنى آنان با نزدیک شدن به سن بلوغ و نوجوانى و جوانى رو به کاهش مى گذارد. باوجود این بسیارى از کودکان و نوجوانان نیز در حد مطلوب و توصیه شده به فعالیت بدنى نمى پردازند. مرکز کنترل و پیشگیرى بیماریها ( CDC,S) و سیستم کنترل رفتاره اى مخاطره آمیز جوانان ( YRBSS) در سال 1999 دادههایى را از یک جامعه نمونه دانش آموزى بین 9 تا 12 سال در سطح کشور جمع آورى نمود که نشان داد:

ا- بیش از یک نفر از هر سه نفر (35%) در فعالیت شدید و منظم بدنى شرکت نمى کنند.

2- شرکت منظم در فعالیت هاى شدید بدنى براى دانش آموزان کلاس نهم 73درصد است که در کلاس دوازدهم به 61 درصد کاهش مى یابد.

3- تقریبا نیمى از دانش آموزان 45درصد در طول سال در هیچ رشته ورزشى شرکت نمى کنند.

 4- تقریبا نیمى از دانش آموزان حتى در کلاس درس تربیت بدنى هم ثبت نام نمى کنند.

5- ثبت نام در کلاس تربیت بدنى از 79درصد در کلاس نهم به 37درصد براى کلاس دوازدهمى ها گاهش مى یابد.

 6- تنها 29درصد دانش آموزان ، روزانه در کلاس تربیت بدنى شرکت مى کنند که این کاهش قابل توجهى نسبت به سال 1991است که 32درصد از دانش آموزان دبیرستانى شرکت مى کردند.